Wikipedia Ölmeye mahkum mu?

Veya soruyu şöyle sormak da mümkün:

Wikipedia, açık ortamda bilgi toplayıp, "bilgi, herkes için, herkese" yiyerek çıktığı bu yolda tam da demokratik, açık katılımlı, bütün bilgi girişçileri için adil bir ortam oluşturuyor.

Bir benzetme yaparsak tüm hümanist, sosyal-demokrat, sosyalist, komünist kişi ve kurumlar da toplum için böyle bir düzen özlüyor.

Böyle bir ortam fiziksel dünyada ve sanal alemde mümkün mü yoksa gün gelir kendi açmazları yüzünden yıkılır mı?

Soru, benim değil Santa Clara Üniversitesi Hukuk Fakültesi'nde Hukuk Profesörü olarak görev yapan sevgili Eric Goldman'ın kafasına takılmış (kendisi ile samimi olduğum için değil, kafasına sorular takılan insanları sevdiğim için "sevgili" diyorum)

Diyor ki "5 sene içinde Wikipedia içindeki ıvır-zıvır bilginin oranı o kadar yükselecek ki, site, bilgi çöplüğünden başka birşey olmayacak"

Wikipedia, malumunuz, "açık ansiklopedi" düşüncesi ile yola çıkmış internet aleminin bilgi kaynağı olmaya soyunmuş bir girişim.Üye olan herkes aynı zamanda "ansiklopedist" olarak madde ekleyebiliyor, varolan maddelere eklemeler yapabiliyor.

İngilizce versiyonunda, son sayımlara göre, 1,531,000'den fazla madde olduğu söyleniyor.

İngilizcesine http://www.wikipedia.org/ adresinden ulaşılabilir. Türkçesi o kadar zengin içerikte olmasa da (bu yazıyı yazmak için en son baktığımda 40,861 madde vardı) http://tr.wikipedia.org/wiki/Ana_Sayfa adresinde sizleri bekliyor.

Peki niyet güzel, araç gelişmiş, ürün ücretsiz, adeta "bundan iyisi Şamdak Ayısı" bir durum sözkonusu iken profesör niye böyle diyor?(Üstelik bir sevimsiz ayrıntı, profesör bunu geçen yıl söylemiş yani cenaze töreni için 5 değil 4 yıl var)

"Aman bir hukuk profesörünün bu konuda ne söyleyeceği olabilir ki?Wikipedia modelinin başarılı olup olamayacağının etmenleri, hukuk konusu ile uzaktan yakından ilgili değil. O kim oluyor ki bu konuda ahkam kesebiliyor"...da denilebilir...

"Wikipedia modeli içine "junk", "spam", "hatalı bilgi" vb. eklenebildiği için bilgi yönlendirmesine, manipülasyona açık. Bunu bilmek için hukuk profesörü olmaya gerek yok.." da denilebilir.

Belli bir konuda "görüş" arıyorsanız burası mükemmel bir ortam olabilir ancak "gerçek bilgi" arıyorsanız bu bilginin doğruluğunun sorumluluğunu üstlenecek bir kişi/kurum olmadığı müddetçe buradan edindiğiniz bilgilerin doğruluğundan şüphe duymanız şarttır.

Denilen şu: Herkesin erişebilir ve bilgi ekleyebilir olduğu durumlarda, bir kontrol mekanizması olmazsa, bilgi "manipülatörleri" (pazarlamacılar olabilir, reklamcılar olabilir, belli bir konuda kişisel kızgınlığı, kırgınlığı olanlar olabilir) bu yapıyı kendi lehlerine kullanabilir. Bu da bilginin bütünlüğünü, doğruluğunu, tutarlılığını bozacak hale getiriyor.

Demek ki neymiş? "Suçluyu kazıyın, altından insan çıkar" yaklaşımı mı, yoksa "insanı kazıyın, altından suçlu çıkar" yaklaşımı mı kazanıyor?

Ne yazık ki ikincisi.

Bireyler, kısa dönemli "çıkar" olarak gördükleri şeyler için uzun dönemli kazançları feda ediyor.

Sonra da bu durum "bencillik" olarak yanlış adlandırılıp "rasyonel bencilliğin" adı karalanıyor.

Sosyalizm ve türevi (sulandırılmış veya katılaştırılmış) "hümanist" düşünceler de "insan özünde iyidir" temelinde yükselmeye çalıştığı için tam da Wikipedia gibi çökecek (benzeri bir düşünce ürünü "Open Directory Project" niye ve nasıl çöpe gitti ise o şekilde)

Wikipedia eğer gerçek bir bilgi kaynağı olarak kalmak istiyorsa "insanımız iyidir, güzeldir, herşeyin en iyisine layıktır" türü "halkaşığı" söylemlerini bırakıp bilgi girişini denetime tabi tutmalı veya en azından Ekşi Sözlük'ün yaptığı gibi "biz yazarlarımızı tanıyoruz, bir yamuklarını görürsek atarız sistemden, olur biter" türü bir kontrol getirmeli.

Yok, "biz zaten bilgi değil görüş kanalı olmayı seçiyoruz" derlerse nasıl artık gelen çöp mesajları okumadan siliyorsak orası da kuş uçmaz kervan geçmez bir yer haline gelecektir.

Hukuk profesörü değilim hatta herhangi bir şeyin profesörü de değilim ama Eric bey'e katılıyorum.

Bu sayılık da bu kadar olsun...

En güzel günler, en güzel geceler sizlerin olsun